Başkan Bostancı'dan çağrı

Türkiye Sakatlar Konfederasyonu tarafından engelli hakları ve sosyal kapsayıcılık için çağrıda bulunuldu.

3 Aralık Dünya Engelliler günü dolayısıyla yapılan açıklamada, “2005 yılında çıkarılan 5378 sayılı Engelliler Yasasıi, engellier için yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Geleneksel bakışı değiştiren bu yasa, çagdaş anlayışlarla uyumlu şekilde eğitim, istihdam, sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik alanlarda önemli atılımlar sağlamıştır. Ancak bu kazanımların sürdürülebilirliği ve daha da ileriye taşınması için yeni adımlar atılması gerekmektedir. Engelli bireylerin yaşadığı zorluklar her geçen gün daha görünür hale gelmekte, yalnızca fiziksel veya zihinsel engeller değil, aynı zamanda toplumun ön yargıları ve ayrımcı tutumları da bu zorlukları artırmaktadır. Türkiye Sakatlar Konfederasyonu olarak, engelli bireylerin toplumsal hayata eşit katılımını sağlamak, haklarını savunmak ve yaşamlarını kolaylaştırmak adına mücadelemizi sürdürüyoruz. Bu kapsamda, aşağıdaki maddelerle kamuoyuna çağrımızı yineliyor, ilgili tüm kurum ve kuruluşları çozüm odaklı iş birliğine davet ediyoruz.” Denildi.

Engelli hakları ve hizmetleri için temel talepler ise şu şekilde açıklandı;

Engelliler ile ilgili alınacak bütün kararlarda engelliler adına mutlaka yetkin engelli sivil toplum kuruluşları yer almalıdır. Engelli bireylerin ihtiyaçlarına etkin bir şekilde cevap verebilmek için, Cumhurbaşkanlığında doğrudan bağlı Engelliler İdaresi Başkanlığı veya özel bir Engelliler Bakanlığı kurulmasını talep ediyoruz. Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi içerisinde yer alan politika kurullarının her birisinde kendi alanlarında uzman olan bizatihi engelli bireylerin yer alması sağlanmalıdır. 5510 sayılı Kanununun 63'üncü maddesinde düzenleme yapılarak engellilere yönelik protez, ortez ve yardımcı araç gereçlerin tür ve finansmanının usul ve esaslarının belirlenmesinde kapsayıcı bir komisyon oluşturulmalı, bu komisyonda engellileri temsilen Türkiye Sakatlar Konfederasyonu ile Sağlık Bakanlığı ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yer almalıdır. Sosyal Devlet ilkesinden hareketle protez, ortez, tekerlekli sandalye, işitme cihazı gibi yardımcı araç-gereçlerin en kalitelilerinin engelli bireylere ücretsiz bir şekilde temin edilmesi sağlanmalıdır.

Engelli bireylerin toplumsal hayata ve kent içi yaşama tam, etkin ve eşit katılımını sağlayabilmenin ön koşulu olan yapılı çevrenin, toplu taşıma araçlarının ve bilgiye erişimin erişilebilirlik düzenlemelerinin bir an once tamamlanması için planlama yapılmalı ve daha katı tedbirler alımalıdır. Engelli bireylerin her konu için tekraren engelliliğini ispata çalısacağı rapor istenmemeli, bir rapor her alanda sürekli olarak geçerli olacak şekilde mevzuat düzenlemesi yapılmalıdır. Engellikle ilgili erken uyarı sistemi kurularak beşikten mezara kadar herkes için takip sistemi getirilmelidir. Engelli bireylerin, nitelikli ve üretken işlerde yer alması için istihdam politikaları yeniden düzenlenmelidir. Kamu kurumalarında ihaleye giren şirketler %3 engelli çalıştırma zorunlulugunu tamamladığına dair ISKUR'dan belge getirmek zorunda olmalıdırlar. Yardımcı hizmetler sınıfında görev yapan engelli memurların bir kereye mahsus genel idari hizmetler kadrosuna geçirilmesi sağlanmalıdır. Her kurumda işaret dili tercümanının istihdam edilmesi sağlanmalıdır.

ÖTV ve MTV indirimli otomobil alımlarında sınırlar kaldırılmalı, engelli bireylerin hareketliliğini artıracak kalıcı bir sistem getirilmelidir. 5510 sayılı Kanununda düzenleme yapılarak engelli çalışanlara yıllık 120 gün fiili hizmet süresi zammı uygulanmaldır. 15 yıl çalışarak emekli olan engellilerin ikramiye ve maaş hesaplamaları 30 yıl üzerinden yapılmalıdır. Afet acil eylem planlarında engelli bireylere yönelik özel çalışmalar yapılmalı, özel önlemler alınmalı, özelleştirilmiş arama kurtarma ekipleri oluşturulmalıdır. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi engelli bireylerin ticari araç kullanabilmesinin önü açılmalıdır. Gelişmiş ülkelerde oldugu gibi taksilere tekerlekli sandalye ile binilip seyahat edilebileeek şekilde tasarım ve mezuat düzenlemesi yapılarak bu mağduriyet giderilmeli. Kamuda ve özel sektörde engelli istihdamı artıracak politikaların geliştirilmesi için geniş katılımlı bir istihdam şurası düzenlenmelidir.

Ağır engelli çocukların babalarına erken emeklilik hakkı tanınmalıdır. Ağır engelli bireylere bakan kişilere sigorta yapılmasını öngören yeni bir mevzuat düzenlemesi yapılmalı, "evde bakım ücreti" sosyal yardım kapsamından çıkarılmalıdır. Engellilik konusunda farkındalık artırıcı projeler hayata geçirilmeli ve toplumun her kesiminde engelli hakları bilinci oluşturulmalıdır. Dijital erişilebilirlik standartları zorunlu hale getirilmeli, e-devlet, bankacılık ve eğitim portalları gibi dijital hizmetlere erişimde engelli bireylerin karşılaştığı sorunlar giderilmelidir. 2020 yılı ortasından itibaren iyice çoğalan ve ciddi manada mağduriyet oluşturan engelli bireylerin sürücü belgesi mevzuatı biz engelliler ile birlikte ivedilikle değiştirilerek medeni hale getirilmelidir. Engelli otopark yerlerine haksız park etmiş araçlara kesilecek ceza miktarı en az on kat arttırılmalıdır. Engelliter sosyal konutları "0" faiz ve 120 ay taksit ile öncelikli olarak alabilmelidir. Sporla rehabilitasyon, fizik tedavinin bir parçası olarak kabul edilmeli ve SGK tarafından ödeme yapılmalıdır.

Engelli oğrencilere yönelik burslar, teknoloji desteği (dizüstü bilgisayar, akill cihazlar gibi) ve okul içi erişilebilirlik düzenlemeleri artırılmalıdır. Her kurumda işaret dili tercümanı istihdam edilmesini sağlayacak mezuat düzenlemeleri yapılmalıdır. Tip 1 diyabet hastalarina sürekli glikoz ölçüm cihazları ve insülin pompaları ücretsiz sağlanmalı veya geri ödeme kapsamı genişletilmeli, fark ücreti alınmamalıdır. Hastalar ve ailelerine eğitim, psikososyal destek ve rehberlik hizmetleri sunulmalı; diyabetli çocukların okulda gerekli ekipmanlara erişimi ve personel eğitimi sağlanmalıdır.

Düşük gelirli hastalar için gıda yardımı ve diyabete uygun beslenme programları oluşturulmalıdır. Engelli bireyler, ülkemizin esit haklara sahip vatandaşlarıdır. Onların topluma tam katılımını sağlamak hem devletin hem de toplumun her kesiminin ortak sorumluluğudur. Türkiye Sakatlar Konfederasyonu olarak, yukarıda sıraladığımız taleplerin hayata geçirilmesi için tüm paydaşlarımızla iş birliği içinde çalışmaya devam edeceğiz.”

Bostancı: "Engelli bireyler için tüm toplum el ele vermelidir"

3 Aralık Dünya Engelliler Günü kapsamında Türkiye Sakatlar Konferedasyonu tarafından yapılan açıklamanın önemine vurgu yapan Ulus Özürlüler Derneği Başkanı Turan Bostancı, “Taleplerimiz tüm engelli bireylerin ve engelli bireylerimizle ilgilenme sorumluluğu taşıyan vatandaşlarımız için elzemdir. Çağrılarımızın kısa süre içinde yanıt bulmasını bekliyoruz. Engelliler Günü, farkındalık yaratmak ve bu zorlukları daha iyi anlamak için bir fırsattır. Unutulmamalıdır ki her bir birey engelli adayıdır. Engelli bireyler için tüm toplum el ele vermelidir. Hep birlikte daha erişilebilir bir dünya kurmalı, engelli bireylerin sorunlarına toplum olarak çare bulmalı ve engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştırmalıyız.” Dedi.